Udar mózgu – dlaczego jest tak niebezpieczny? Każdego roku w Polsce około 80 tys. osób przechodzi udar mózgu (nawet 5% z nich to młodzi ludzie), a około 30 tys. osób umiera z tego powodu. Spośród tych, którym udaje się przeżyć, 20% wymaga stałej opieki nawet do końca życia, a 30% wymaga pomocy przy niektórych czynnościach. Jakie są czynniki mogące wywołać udar mózgu? Na chwilę obecną stres to czynnik, który najbardziej wpływa na pracę naszego mózgu. Mózg składa się w 75 proc. z wody, a jego rozmiar może zmniejszyć się właśnie przez stres. Dziś kiedy żyjemy w ciągłym biegu, trudno unikać stresujących sytuacji. Kiedy wezwać pomoc? Co 6,5 minuty ktoś w Polsce doznaje udaru mózgu, nie zwlekajmy z wezwaniem pomocy, koronawirus jest mniej groźny niż udar mózgu – alarmują organizatorzy kampanii „Alert udarowy” z okazji przypadającego 29 października Światowego Dnia Udaru Mózgu. Do udaru mózgu co roku dochodzi u prawie 90 tys. Podcast z audycji U TOKtora. Ewa Podolska. Dostępna transkrypcja. Temat: Udar mózgu. Co powinno się o nim wiedzieć? (powtórka) Choroby naczyniowo-mózgowe, wliczając w to udar mózgu, są trzecią z głównych przyczyn śmierci w Stanach Zjednoczonych i najczęstszym powodem kalectwa wśród starszych Amerykanów. Schorzenia te występują, kiedy naczynia krwionośne, dostarczające mózgowi utlenioną krew, są uszkodzone lub ich funkcje są osłabione. Poważnie ograniczony przepływ krwi, pozbawiający nawet na Udar mózgu to jedna z najczęstszych przyczyn nagłej hospitalizacji. Problem coraz częściej dotyka młodych, nawet już po 30. roku życia. Aby uniknąć groźnych powikłań, pacjent z udarem powinien jak najszybciej otrzymać specjalistyczne leczenie. Zegar tyka. Leczenie udaru mózgu. Pierwsze objawy udaru mózgu mogą być naprawdę sdii. – Udar to nagłe, miejscowe zaburzenie krążenia krwi w mózgu – mówi prof. Jarosław Sławek, prezes Polskiego Towarzystwa Neurologicznego, kierownik Oddziału Neurologii Szpitala św. Wojciecha w Gdańsku. – Najczęściej występującym typem udaru jest udar niedokrwienny, zwany też zawałem mózgu. Zwykle związany jest on z procesem miażdżycowym naczyń prowadzących utlenowaną krew do komórek mózgowych – wyjaśnia. Udar mózgu jest uważany za trzecią najczęstszą przyczynę zgonu i główny powód inwalidztwa osób dorosłych. Jak podaje Światowa Organizacja Udaru Mózgu (World Stroke Organization), na świecie 80 mln osób przeszło udar mózgu, a 50 mln z nich jest z jego powodu niepełnosprawnych. Rozróżnia się dwa rodzaje udarów – niedokrwienny i krwotoczny. Rocznie prawie 80 tys. Polaków doświadcza udaru niedokrwiennego, który stanowi 85 proc. przypadków udaru. Połowa osób, która przeżyje, zmaga się z niedowładami, zaburzeniami mowy i innych funkcji. Większość z nich musi być otoczona całodobową opieką dotyczącą wszelkich codziennych czynności. Eksperci podkreślają, że kluczowe dla rokowania w udarze mózgu jest właściwe rozpoznanie i szybka interwencja lekarska. Objawy udaru U części pacjentów najpierw mogą wystąpić objawy ostrzegawcze, tzw. mały udar, nazywany również przemijającym niedokrwieniem mózgu. Objawy małego udaru utrzymują się zwykle 15-60 minut, najdłużej 24 godziny i ustępują całkowicie same. – Takich niepokojących objawów nie wolno lekceważyć, bo ich wystąpienie to ostrzeżenie przed dużym udarem, który przychodzi najczęściej w ciągu najbliższych kilkunastu dni – apelują neurolodzy. Podkreślają, że zawsze w takiej sytuacji należy zgłaszać się do lekarza i to bezpośrednio na Oddział Ratunkowy, a nie do lekarza rodzinnego. Liczy się każda minuta. – W udarze mózgu kładziemy bardzo duży nacisk na logistykę, żeby odpowiednio diagnozować pacjentów, żeby nie przegapić tych pierwszych symptomów udaru, bo im szybciej się leczy, tym lepsze wyniki – mówi dr Michał Karliński z Instytutu Psychiatrii i Neurologii, II Klinika Neurologiczna Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Polskie Towarzystwo Neurologiczne Leczenie udaru mózgu W przypadku rzadziej występującego udaru krwotocznego nadal jest niewiele metod skutecznego leczenia, przyznają eksperci. Natomiast przypadku udaru niedokrwiennego pacjent ma duże szanse na wyleczenie, o ile trafi do szpitala do 4,5 godziny od wystąpienia udaru, najlepiej na tzw. oddział udarowy. Tam podaje się mu lek, który rozpuszcza skrzeplinę (zabieg taki nazywamy trombolizą dożylną). Daje to szansę na odzyskanie mowy i sprawności ruchowej. – Przynajmniej 25 proc. chorych, którzy przeszli niedokrwienny udar mózgu jest w stanie w pełni wrócić do wszystkich aktywności jakie prowadzili przed chorobą, albo przynajmniej zachować pełną samodzielność – ale w każdym przypadku liczy się czas – podkreśla. W październiku wprowadzany został program pilotażowy dla nielimitowanych świadczeń w zakresie trombektomii mechanicznej w Polsce, na razie tylko w 7 ośrodkach. – Trombektomia mechaniczna pozwala na usunięcie zakrzepu z tętnic mózgowych. Uznana jest na świecie za metodę przełomową i daje szansę na powrót do normalnego życia ponad 50 proc chorych – tłumaczy prof. Konrad Rejdak, kierownik Kliniki Neurologii, Samodzielnego Publicznego Szpitala Klinicznego nr 4 w Lublinie. Jest to ośrodek, który jako pierwszy został włączony do pilotażu. – Wykonujemy ją u pacjentów, u których nie zadziałała tromboliza dożylna i u których zidentyfikowano zatkanie tętnicy mózgowia. I w tym przypadku czas gra rolę, bo można ją wykonać tylko do 6 godzin od momentu wystąpienia udaru. Procedura wykonywana w późniejszym okresie nie przynosi już tak spektakularnych rezultatów. Ryzyko udaru można zmniejszyć Na wystąpienie udaru mózgu wpływają schorzenia układu sercowo-naczyniowego, takie jak nadciśnienie tętnicze, migotanie przedsionków, miażdżyca tętnic szyjnych i cukrzyca – przypominają specjaliści. – Oczywiście choroby te należy diagnozować i odpowiednio leczyć. Jednak sama farmakoterapia to zdecydowanie za mało. Zdecydowanie większe znaczenie ma nasz codzienny styl życia – mówi – mówi dr Michał Karliński z Instytutu Psychiatrii i Neurologii, II Klinika Neurologiczna Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. – Badania dowodzą, że poprzez wprowadzenie 5 bardzo konkretnych zachowań prozdrowotnych, możemy zapobiec połowie wszystkich udarów mózgu. Te zachowania to niepalenie tytoniu, utrzymywanie prawidłowej masy ciała, regularna aktywność fizyczna, umiarkowane spożycie i nienadużywanie alkoholu oraz zdrowa dieta – wymienia dr Karliński. Polskie Towarzystwo Neurologiczne Udar mózgu jest częstą przyczyną niepełnosprawności, zmiany dotychczasowego trybu życia i powodem reorganizacji struktur rodzinnych, a także wyzwaniem ekonomicznym i z zaplecza społecznego. Niniejszy artykuł ma za zadanie w sposób rzetelny przybliżyć osobom szukającym informacji w temacie udaru, zagadnienia z którymi większość z nich się spotka. Obszar zainteresowania opieką i rehabilitacją po udarze jest bardzo powszechny wśród populacji rodzin dotkniętych tą chorobą we własnym otoczeniu. Artykuł nakreśla szkic różnych zagadnień związanych z tematyką udaru. (Zapoznaj się wpierw z notą umieszczoną na dole artykułu). Struktura artykułu: Udar mózgu – czym jest? Pierwsza pomoc przy udarze Objawy wczesne i późne udaru mózgu Leczenie farmakologiczne Rehabilitacja stacjonarna i domowa w udarze mózgu Udar mózgu – opieka we wczesnej fazie Udar mózgu – czym jest? Klasyfikacja udaru mózgu według wytycznych ICD-10 numerowana jest jako: Powiązane z nim są: "Następstwa udaru nie określonego jako krwotoczny czy zawałowy". Można wyróżnić też zespoły zawałowe: pnia mózgu ( i móżdżku ( Zajęcie tych ostatnich struktur również daje obraz kliniczny udaru, według przypisanej tym strukturom funkcji fizjologicznej (głownie apraksja i trudności w koordynacji ruchu / niezborność ruchowa). Pamiętać należy, że do udaru mózgu ściśle przylega klasyfikacja oparta o zaburzenia i choroby naczyniowe. Zawał mózgu jest trzecią co do częstości przyczyną zgonów w krajach rozwiniętych. Oczywiście, zakres ustaleń po uzyskaniu wyników badań może wykraczać poza udar, czyli odnosić się do przyczyn pierwotnych i wtórnych ostatecznego obrazu incydentu udarowego. Również wtedy odwołujemy się do klasyfikacji chorób ICD-10. Czas powstania pierwszych objawów, stopień nasilania się i moment wdrożenia leczenia jest kluczowy dla rokowań. Dostęp do czynności ratujących życie i zdrowie pozwala ustalić rokowania na jak najmniej zaawansowanym chorobowo poziomie. Choroby współistniejące są istotne dla możliwości doprowadzania pacjenta do stanu optymalnego na skutek naruszonej homeostazy (równowagi czynności życiowych). Obraz kliniczny pacjenta po przebytym udarze może być różny. Nie mniej udar mózgu jest stanem zagrożenia życia. W pierwszej kolejności ratuje się pacjenta, jednak jednocześnie ma się na uwadze minimalizowanie późniejszych następstw udaru (tzw. okno terapeutyczne dla farmakologii i chirurgii). Niestety, na skutek stopnia zaawansowania zatoru (udar niedokrwienny – ICD-10: lub wynaczynnienia krwi (udar krwotoczny – ICD-10: może dojść do nawet do głębokiej niepełnosprawności i całkowitej zależności od innych. Późniejsza rehabilitacja jest ważna dla poprawy jakości życia i poziomu sprawności. Głównym wymiarem mającego miejsce udaru jest niedotlenienie tkanek na skutek upośledzenia dostaw tlenu i glukozy do żywych komórek mózgu. Przyjmuje się, że odporność całkowita komórki nerwowej na brak zaopatrzenia w niezbędne do życia pierwiastki wynosi – 4 minuty. Diagnostycznie i terapeutycznie odnosimy się do: obszaru niedotlenienia mózgu, ucisku na tkanki (udar krwotoczny), poziomu zajęcia tętnic, chorób współistniejących, które zdążyły już spustoszyć organizm (np. cukrzyca, migotanie przedsionków, zaburzenia rytmu serca, nadciśnienie, profil lipidowy / otyłość), i in. Tzw. lekki udar (TIA), czyli przemijający atak niedokrwienny, jest najlżejszą jakościowo postacią udaru mózgu, nie mniej powinien budzić poważne obawy, gdyż wskazuje na potencjalnie silniejszy udar w przyszłości. Jeżeli rodzina stwierdza zmiany w zachowaniu i sprawności chorego, które ustępują w czasie do 24 godzin, nie powinna nawet wtedy rezygnować ze zgłoszenia się do lekarza lub na pogotowie w celu przystąpienia do właściwej diagnostyki (patrz niżej: Oznaki następującego udaru). "W 2014 roku w województwie [pomorskim – przyp.] odnotowano 4,47 tys. hospitalizacji z powodu rozpoznań, zakwalifikowanych jako Udar niedokrwienny mózgu (..), co stanowiło 53,3% wszystkich hospitalizacji z powodu rozpoznań, które zakwalifikowano do grupy Choroby układu nerwowego (neurologiczne wieku podeszłego). Liczba hospitalizacji na 100 tys. mieszkańców wyniosła 194,3 i była to 12 wartość wśród województw. Z kolei liczba hospitalizacji w przeliczeniu na 100 tys. dorosłych 65+ wyniosła 987,0, a w przeliczeniu na 100 tys. dorosłych 80+ 1 842,5." - Źródło: Ministerstwo Zdrowia, Mapa potrzeb zdrowotnych w zakresie chorób układu nerwowego (neurologicznych wieku podeszłego) dla województwa pomorskiego. Dla porównania – z powodu Krwotoku śródczaszkowego domózgowego, hospitalizowanych było 7,2% pacjentów, wg przyjętych powyżej kryteriów statystycznych i sprawozdawczych. Widać, że udar niedokrwienny jest domeną ludzi w wieku senioralnym (starszych). Pierwsza pomoc przy udarze Jakie oznaki powinny budzić niepokój opiekunów? Na co dzień opiekując się osobą starszą (np. mężem, matką) istotne jest dla nas poczucie wydolności opiekuńczej. Opieka przychodzi nam naturalnie, instynktownie, często z poczucia obowiązku i według przekonania co do wartości, że najlepiej seniorowi będzie w domu. Czy jednak staramy się zapobiegać udarowi u seniora, który jest przecież narażony na załamanie stanu zdrowia z różnych powodów? Udar mózgu następuje powoli lub nagle, intensywnie lub łagodnie. Czynnikiem, który wywołuje udar może być np.: nie tak prozaiczna w wieku senioralnym – defekacja (na sedesie lub na basenie w łóżku). Wzrost ciśnienia krwi, może np. uwolnić materiał zatorowy, szczególnie jeśli występuje miażdżyca. Przyczyn może być wiele, jednak musi być ku nim podłoże w organizmie lub gdy siła zewnętrza, np. urazowa (szeroko pojęta) przybiera szczególny charakter. Oznaki następującego udaru: zaburzenia symetrii twarzy (ruchowe i w spoczynku) osłabiona kończ Udar mózgu to zespół kliniczny charakteryzujący się ostrą nagłą utratą funkcji mózgu (zwykle ogniskową), utrzymującą się dłużej niż 24 godziny lub powodując zgon przed 24 godzinami. Ogniskowe objawy neurologiczne są zgodne z obszarem mózgu zdominowanym przez uszkodzoną tętnicę, a nie z powodu traumatycznej przyczyny. Udar niedokrwienny jest zwykle definiowany jako jeden z dwóch rodzajów: • udar mózgu niedokrwienny (spowodowany zablokowaniem tętnicy) • udar mózgu krwotoczny (spowodowany rozerwaniem ściany tętnicy, co powoduje przepływ krwi do mózgu), tkanka mózgowa lub komory, przestrzeń podpajęczynówkowa wokół mózgu – krwawienie do opon mózgowo-rdzeniowych). Po udarze zajęte są obszary funkcjonalne, a nasilenie zależy od lokalizacji zablokowanego naczynia krwionośnego i rozległości dotkniętego obszaru tętniczy zaopatruje mózg z dwóch źródeł: przedniej tętnicy szyjnej i tylnej tętnicy podstawnej mózgu występuje, gdy tętnica dostarczająca do mózgu krew jest zablokowana przez skrzep krwi w mózgu lub bezpośrednio w tętnicy szyjnej. Zakrzepy krwi mogą tworzyć się w sercu z powodu pewnych chorób serca lub tworzyć się w już zwężonej miażdżycowej ścianie tętnicy. Zakrzepy krwi mogą również rozpadać się na mniejsze grudki, dryfując przez krwioobieg, powodując zablokowanie innych naczyń. Kiedy tętnica dostarczająca mózg jest zablokowana, mózg nie otrzyma wystarczającej ilości tlenu i komórki mózgowe mózgu jest procesem patologicznym, w którym tętnica mózgowa jest zwężona lub zablokowana, a krążenie w obszarze mózgu z powodu jego rozmieszczenia jest poważnie ograniczone, powodując poważne uszkodzenie mózgu, śmierć, dysfunkcję i wystąpienie ogniskowych objawów neurologicznych i objawy zgodne z dotkniętym obszarem podstawowe mechanizmy zaangażowane w proces wywoływania niedokrwienia mózgu to mechanizm zatorowy (zwykle na skutek zakrzepicy, skrzepliny) oraz mechanizm niedokrwienny zatorowy mózgu. Zakrzepy prowadzące do zawału mózgu mogą pochodzić z serca u pacjentów z migotaniem przedsionków, zawałem mięśnia sercowego lub nieprawidłowościami zastawek, z drugiej strony niedrożność może również powstawać z blaszek miażdżycowych tętnic szyjnych lub z płyty głównej tętnicy. Skrzepy tętniczo-tętnicze tworzą się z blaszek miażdżycowych charakteryzujących się przyleganiem płytek krwi do fibryny. Skrzepy od serca do tętnic składają się zwykle głównie z płytek krwi lub niezależnej fibryny. Czasami skrzep może pochodzić z kawałka mucyny, kawałka zwapnienia, tłuszczu lub gazu. Zazwyczaj okluzje przepływają w kierunku przepływu do dystalnych, mniejszych naczyń obwodowych, powodujących niedrożność, takich jak tętnica środkowa mózgu, rzadziej tętnica przednia mózgu. W przypadku całkowitego zamknięcia zewnątrzczaszkowej tętnicy szyjnej wewnętrznej,Zakrzepica występująca w naczyniach o dużej średnicy poza czaszką lub w czaszce często łączy się z nieprawidłowościami ściany tętnicy, co sprzyja powstawaniu blaszek miażdżycowych w ścianie tętnicy, zwężających obwód światła. Ten typ zmiany jest zwykle zlokalizowany w odcinku tętnicy szyjnej, a także u korzeni wielkich gałęzi wewnątrzczaszkowych tętnic mózgowych i tętnic o średnicy od 50 do 400 mikrometrów. Jest to główna przyczyna zakrzepicy lub zatorów dystalnych tworzących zmiany lakunarne. Udary lakunarne powstają w wyniku ostrego niedokrwienia w zakresie małych tętniczek, natomiast przewlekłe niedokrwienie, które rozwija się wtórnie do rozlanej arteriopatii związanej z nadciśnieniem tętniczym powoduje rozlane uszkodzenie istoty białej zlokalizowane okołokomorowo bądź głęboko podkorowo, określane jako wyniku nadciśnieniowych zmian lipohyalinozowych, które mogą być przyczyną zawału lakunarnego. Zwykle występuje w tętnicach o średnicy 50 mikrogramów ryzyko udaru niedokrwiennego jest wyższe niż przy niskich dawkach. Mechanizmy spowodowane zaburzeniami krzepnięcia, zwiększoną adhezją płytek krwi i aktywacją enzymów konwertujących protrombinę, powodujące zaburzenia syntezy prostacyklin i zapalenie wsierdzia małych i średnich naczyń Badania pokazują, że migreny i silne bóle głowy mogą być czynnikiem ryzyka udaru zarówno u mężczyzn, jak i kobiet, zwłaszcza przed 50 rokiem 2-3% udarów niedokrwiennych występuje u pacjentów z migrenowymi bólami głowy w wywiadzie. Jednak u pacjentów poniżej 45 roku życia około 15% wszystkich udarów (i 30-60% udarów u młodych kobiet) jest związanych z historią migreny, zwłaszcza migreny z młodych kobiet z migreną inne czynniki ryzyka (takie jak wysokie ciśnienie krwi, palenie tytoniu i stosowanie tabletek antykoncepcyjnych zawierających estrogen) mogą zwiększać ryzyko udaru sierpowata: Jest to wrodzone schorzenie układu krwionośnego, polegające na nieprawidłowej budowie hemoglobiny, odpowiedzialnej za transport tlenu. osoby z anemią sierpowatą mają zwiększone ryzyko udaru w młodym Ciąża niesie ze sobą bardzo małe ryzyko udaru, głównie u kobiet z wysokim ciśnieniem krwi. Ryzyko wzrasta w okresie poporodowym, być może z powodu nagłych zmian w krążeniu i poziomie Kilka badań wykazało, że depresja może zwiększać ryzyko udaru leki przeciwzapalne: niektóre leki mogą zwiększać ryzyko udaru, szczególnie u pacjentów z innymi czynnikami ryzyka w przeżyciu po udarzeUdar jest trzecią najczęstszą przyczyną zgonów po chorobach serca i nowotworach, ale jest też główną przyczyną niepełnosprawności wśród chorób neurologicznych. Jednak śmiertelność spada po udarze, ze względu na coraz szybsze rozpoznanie objawów i szybką pomoc medyczną. Według statystyk ponad 75% pacjentów przeżywa pierwszy rok po pierwszym udarze, a ponad połowa przeżywa 5 lat. Różnice między udarem niedokrwiennym a udarem krwotocznym• Osoby po udarze niedokrwiennym mają większe szanse na przeżycie niż osoby po udarze krwotocznym.• W zależności od rodzaju udaru niedokrwiennego największym niebezpieczeństwem jest udar zatorowy, a następnie udar zatorowy z lakunarem.• Udar krwotoczny nie tylko niszczy komórki mózgowe, ale także powoduje inne komplikacje, w tym zwiększone ciśnienie śródczaszkowe i skurcz naczyń, które są bardzo niebezpieczne. Jednak wiele badań pokazuje, że osoby, które przeżyły udar krwotoczny, mają większą szansę na odzyskanie sprawności niż osoby, które przeżyły udar długoterminowe i niepełnosprawność po udarze• Wielu pacjentów cierpi na fizyczne osłabienie, któremu często towarzyszy ból i spastyczność. Spastyczność mięśni to zaburzenie pracy mięśni, towarzyszące problemom neurologicznym. Nie jest to choroba sama w sobie, ale objaw innych schorzeń (spastyczność po udarze, w wyniku stwardnienia rozsianego, czy mózgowego porażenia dziecięcego).• W zależności od nasilenia objawów i wpływu na organizm, zaburzenia te mogą wpływać na zdolność chodzenia, wstawania z krzesła, karmienia się, pisania lub korzystania z komputera, prowadzenia pojazdów i wielu innych wpływające na jakość życia osób, które przeżyły udarWiele osób, które przeżyły udar, w pełni wraca do zdrowia po udarze, jednak 25% pozostaje z niewielką niepełnosprawnością, a 40% ma umiarkowaną lub umiarkowaną z udarem niedokrwiennym z wynikiem NIHSS mniejszym niż 10 mają korzystny wynik po 1 roku, podczas gdy tylko 4-16% pacjentów ma dobry wynik, jeśli wynik jest większy niż 20. Czynniki wpływające na nawrót udaru niedokrwiennegoRyzyko nawrotu udaru jest najwyższe w pierwszych tygodniach i miesiącach po pierwszym udarze. Jednak około 25% pacjentów z pierwszym udarem będzie miało nawrót udaru w ciągu 5 ryzyka nawrotu obejmują:• Podeszły wiek• Możliwość niedrożności tętnicy (przebyta choroba wieńcowa, choroba tętnic szyjnych, choroba tętnic obwodowych, udar niedokrwienny lub TIA)• Udar krwotoczny lub zatorowy• Cukrzyca• Alkoholizm• Choroba zastawkowa serca• Przedsionek migotanieJak rozpoznać objawy udaruUdar mózgu jest trzecią najczęstszą przyczyną zgonów na świecie po chorobach układu krążenia i nowotworach oraz główną przyczyną niepełnosprawności. Wczesne rozpoznanie i leczenie udaru mózgu jest bardzo ważne, przyczynia się do zmniejszenia śmiertelności i oznaki udaru:• Nagłe drętwienie lub osłabienie twarzy, ręki lub nogi, szczególnie jednej połowy ciała• Nagłe splątanie, zaburzenia mowy lub niezrozumienie• Nagłe zaburzenia widzenia z jednej lub obu stron• Nagłe zaburzenia chodzenia, zawroty głowy, utrata równowagi lub koordynacji• Nagły silny ból głowy – poznaj przyczynęAby zdiagnozować udar niedokrwienny możesz wykonać szybki test opracowany przez amerykańskich lekarzy. Test polega na sprawdzeniu czterech rzeczy: F jak face, czyli twarz - poproś o uśmiechnięcie się, jeżeli jeden z kącików ust opada, może to świadczyć o udarze; A jak arms, czyli ramiona - poproś o podniesienie rąk do góry, jeżeli jedno ramię jest niżej, może to świadczyć o udarze niedokrwiennym;S jak speech, czyli mowa -wypowiedz zdanie i poproś o jego dokładne powtórzenie, jeżeli badana osoba ma trudność z jego zapamiętaniem, bądź przekręca słowa i mówi niewyraźnie, może to świadczyć o zawale mózgu; T jak time, czyli czas - jeżeli JAKIKOLWIEK z powyższych symptomów występuje u osoby podejrzewanej o udar, niezwłocznie zadzwoń po karetkę. W przypadku udaru czas podjęcia leczenia jest krytyczny dla rozpoznać udar mózgu zdjęcie:Jak rozpoznać udar mózgu FAST Źródło: W Polsce co osiem minut ktoś przechodzi udar mózgu. Każdego roku ponad 30 tys. Polaków umiera z powodu udaru mózgu, a kolejnych 40 tys. zmaga się z jego przykrymi skutkami przez długie lata. U osób po czterdziestce udar mózgu jest główną przyczyną inwalidztwa. Całkowite koszty leczenia wtórnych skutków udaru w Polsce to suma rzędu 432 mln złotych, ale niestety na skuteczną terapię często jest już za późno. Udar mózgu powstaje na skutek zaburzenia w krążeniu mózgowym. Nikt nie spodziewa się jego nadejścia, a to, jak będzie wyglądało życie po, zależy przede wszystkim od szybkiej pomocy i podjętego leczenia neurologicznego. Czy wobec tego jesteśmy bezbronni wobec choroby? Czy możemy jakoś ją przewidzieć, by natychmiast zainterweniować? W leczeniu udaru mózgu liczy się każda minuta, dlatego też warto znać pierwsze objawy, by jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Na następnej stronie obejrzysz WIDEO Przeczytaj także: Silne lekarstwo w walce z nowotworem. Zabija komórki raka w ciągu 48 godzin Zaburzenia widzenia Mogą przybierać różną formę od pogorszenia ostrości wzroku, przez niewyraźny, rozmazany obraz po podwójne widzenie. Zdarza się, że dochodzi do ubytku w polu widzenia jednego lub obydwu oczu. Często jest to tzw. niedowidzenie połowicze – pacjent nie widzi prawej lub lewej strony zarówno w prawym jak i lewym oku. Objaw zauważany jest przez chorego przeważnie dopiero, kiedy potyka się o przedmioty znajdujące się na jego drodze lub strąca je z mebli znajdujących się na wysokości rąk. Zobacz też: Udar mózgu - jak udzielić pierwszej pomocy? Zaburzenia mowy Zaburzenia mowy są bardzo charakterystyczne dla udaru. Czasem mogą być spowodowane tylko porażeniem mięśni – opadnięty kącik ust przeszkadza w wyraźnym mówieniu. Zaburzenia mowy mogą wynikać również z uszkodzenia ośrodków mowy w mózgu. Wówczas osoba ma problemy ze znalezieniem właściwych słów, mówi niewyraźnie lub wręcz bełkocze, a zdania nierzadko są pozbawione sensu. Bywa również, że osoba dotknięta udarem nie rozumie co się do niej mówi. Zaburzenia czucia Zaburzenia czucia również dotyczą przeważnie jednej połowy ciała i najbardziej zauważalne są na kończynach i twarzy. Może to być delikatne zmniejszenie odczuwania dotyku, dziwne doznania takie jak mrowienie lub drętwienie (tzw. parestezje), aż do kompletnego znieczulenia i niewrażliwości na dotyk. Zaburzenia równowagi i koordynacji Zaburzenia równowagi i koordynacji występują zdecydowanie rzadziej. Dochodzi do nich, gdy udar dotyczy tylnej części mózgu. Mogą pojawić się zawroty głowy lub nagła utrata równowagi przy staniu lub chodzeniu. Zaburzenia koordynacji objawiają się trudnościami przy wykonywaniu różnych czynności – chodzenia, biegania, ale też np. picia ze szklanki. Osoba z zaburzeniami koordynacji może mieć problem z sięgnięciem po szklankę, a potem z trafieniem szklanką do ust. Wzmożone ciśnienie śródczaszkowe Jest to stan bezpośredniego zagrożenia życia, może się rozwinąć w wyniku udarów krwotocznych lub rozległych udarów niedokrwiennych. Powoduje zespół objawów, do których należą: ból głowy, wymioty, zaburzenia widzenia, nieregularne tętno, wzrost ciśnienia tętniczego, nierówność oddechu, zaburzenia świadomości – od senności do utraty przytomności. Niedowład – porażenie mięśni Niedowład po udarze najczęściej dotyczy jednej strony ciała. Osoba dotknięta udarem nie może poruszyć ręką lub palcami, to samo może dotyczyć nogi po tej samej stronie ciała. Porażenie mięśni twarzy objawia się opadaniem kącika ust po jednej stronie. Pacjent nie musi początkowo zauważać zmiany w wyglądzie twarzy. Pierwsze sygnały pojawiają się, gdy podczas picia lub jedzenia, pokarm i płyny wypływają przez opadnięty kącik ust. Nagły ból głowy Ból głowy, wbrew pozorom, nie musi występować w udarach mózgu. Jest typowym objawem udarów krwotocznych, które stanowią zaledwie 10-15% wszystkich udarów. Opisywany jest wtedy jako bardzo silny i nagle pojawiający się ból głowy, „najgorszy w życiu”. Często zlokalizowany jest z tyłu głowy, mogą mu towarzyszyć nudności i wymioty. Zobacz też: Boli mnie głowa - czy mam udar? Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

udar mózgu kiedy wraca mowa